Gốm vuốt tay thủ công độc đáo ở Bát Tràng

Gốm vuốt tay là một phương thức sản xuất ở làng gốm Bát Tràng, bỏ qua mọi sự hỗ trợ của khuôn mẫu, máy in, máy ép, chỉ có cái hay nhất chính là sự khéo léo và tài hoa của con người. Những người sẵn sàng theo đuổi đam mê của mình vượt qua mọi cơ hội nghề nghiệp khác để đến với gốm cầm tay, một con đường không chỉ đòi hỏi sự sáng tạo và tâm huyết không ngừng, mà còn là những giọt mồ hôi, những cảm xúc thất thường khi chờ đợi những đứa con chào đời sau ngọn lửa.

Gốm vuốt tay dày hơn, cầm nặng hơn các loại gốm có hình dạng khác và tất nhiên không cái nào giống cái nào. Không bị gò bó trong những khuôn khổ nhất định, thoát khỏi những yêu cầu về số lượng giúp người nghệ nhân làm gốm vuốt tay thỏa sức sáng tạo, thỏa niềm đam mê nặn và tạo hình những ý tưởng đôi khi nảy sinh tình yêu.

Gốm vuốt tay ở Việt Nam, trước đây chỉ có gốm ở làng Phù Lãng được sản xuất nhiều, vì ở đây không thể nặn được đất sét. Tuy nhiên, màu men của loại gốm cầm tay này không đa dạng cũng là một hạn chế, bởi vẻ đẹp của nước men tự nhiên trên gốm sẽ làm tăng giá trị của sản phẩm lên rất nhiều. Ở miền Nam, người ta cũng làm gốm vuốt tay, nhưng chủ yếu là vuốt những chiếc bình khá lớn, mang tính chất sưu tầm nhiều hơn. Một dòng sản phẩm gốm vuốt tay mang đậm giá trị nghệ thuật và sáng tạo với nhiều loại men màu rất hiếm trong kho tàng gốm Việt đương đại.

Gốm Bát Tràng xưa dày, thô nhưng mịn, uyển chuyển theo từng nét tay, vòng quay của cối. Vì được làm hoàn toàn thủ công nên mỗi chiếc đều mang một vẻ đẹp đặc trưng riêng, dù có cùng chủng loại và hình dáng nhưng bạn cũng dễ dàng tìm ra những điểm khác nhau để lựa chọn. Tuy nhiên, những món đồ gốm lâu đời ở đất kinh kỳ, đẹp trong nước men, ngày nay dường như không còn ở chợ Bát Tràng.

Kinh tế phát triển cũng có những mặt trái của nó. Làng gốm Bát Tràng đi lên nhờ những tiến bộ khoa học kỹ thuật hiện đại. Gốm công nghiệp dần xuất hiện, khung và máy làm gốm được mua nhiều. Nhiều người chạy theo hàng trăm chiếc bình gốm, chỉ cần một chiếc khuôn, người ta có thể cho ra đời vài chục đến hàng trăm chiếc bình gốm.

Người ta dần dần không còn đủ khả năng để tạo ra một thứ men đẹp cho gốm khô ngoài kia. Nếu không phải là người sành đồ gốm thì chắc chắn ai cũng sẽ bị thu hút bởi những món đồ gốm đa dạng, đủ màu sắc được bày biện bên trong những cửa hàng hào nhoáng này. Dường như, người Bát Tràng bây giờ đang rũ bỏ những tinh hoa gốm cổ một thời để chạy theo một mặt hàng thu lợi nhuận cao, nhưng những giá trị và tinh hoa dường như không còn đọng lại nhiều trên gốm.

Đó là lý do hàng loạt đồ gốm sứ có xuất xứ từ Trung Quốc đang được bày bán tại đây với cái tên gốm sứ Bát Tràng. Nó không chỉ làm biến mất những nét tinh hoa của một nền văn hóa thủ công mỹ nghệ vùng châu thổ sông Hồng, những tiểu thương ở đây, cả người Bát Tràng đang tiếp biến một phần tinh hoa văn hóa của dân tộc. Người ta đến Chợ Gốm Bát Tràng không chỉ vì yêu thích đồ gốm mà vì đây là chợ gốm duy nhất của Hà Nội, cũng là vùng đất lâu đời, gợi cho người ta nhiều cảm xúc của một thời tinh hoa.

Tìm hiểu thêm về đồ gốm vuốt tay của chúng tôi tại: https://namancraft.com/product-category/handcrafts-ceramic-vase-products/