Nghệ thuật cắm hoa: Nguồn gốc và văn hóa

Ngày nay, được chiêm ngưỡng những cách cắm hoa, học hỏi và nắm vững nghệ thuật cắm hoa đã trở thành niềm ao ước của rất nhiều người, đặc biệt là chị em phụ nữ. Tuy nhiên, để thành thạo nghệ thuật cắm hoa không hề đơn giản. Nó đòi hỏi người cắm hoa phải thông qua quan sát thực tế, nắm được “hồn” của hoa, hiểu được quy luật biến đổi của cây cỏ và sự hài hòa của màu sắc.

Trước đây, nghệ thuật cắm hoa có rất nhiều trường phái. Do sự khác biệt về vùng miền, môi trường, bối cảnh văn hóa, không gian phát triển nên nghệ thuật cắm hoa cũng khác nhau. Nghệ thuật này bắt nguồn từ ba nơi khác nhau: cắm hoa kiểu Nhật, cắm hoa kiểu Trung Quốc, cắm hoa kiểu phương Tây.

1 / Nghệ thuật cắm hoa của Trung Quốc

Lịch sử trồng hoa của Trung Quốc có từ rất lâu đời. Bên cạnh nghề trồng hoa, nghệ thuật cắm hoa ở đây cũng có lịch sử và truyền thống lâu đời. Ngoài việc coi trọng hình dáng, màu sắc và hương thơm của hoa, nghệ thuật cắm hoa của người Hoa còn chú trọng đến “đức hoa”. Theo họ, hình dạng, màu sắc và mùi hương chỉ là “hữu hình”; “Hòa Đức” là trừu tượng, thường mang ý nghĩa tượng trưng; Chẳng hạn, dùng sự mềm mại của hoa để so sánh với vẻ đẹp nữ tính; Đồng thời, cũng là cách chọn hoa để nói lên đức tính đoan chính, đoan trang. Đây đã trở thành một nét độc đáo trong nghệ thuật cắm hoa của người Hoa.

2 / Nghệ thuật cắm hoa của người Nhật

Phật giáo Nhật Bản bắt nguồn từ Trung Quốc, du nhập vào nước này cùng lúc với nghi lễ dâng hoa cúng Phật. Người Nhật đã nhanh chóng biến nghệ thuật của mình trở thành nghệ thuật truyền thống. Từ lâu, nghệ thuật cắm hoa của Nhật Bản được sử dụng trong các điện thờ và bàn thờ đã được lưu truyền trong giới tăng lữ. Đến thế kỷ thứ 7, việc dâng hoa cúng đã phổ biến trong các nghi lễ thờ cúng dân gian, nhưng nghệ thuật cắm hoa vẫn chưa thịnh hành. Vào thế kỷ thứ mười, sử dụng hoa không chỉ trong các lễ hội, mà còn để trang trí nhà cửa. Vào thế kỷ XIII, trong các đình chùa đã xuất hiện phương pháp cắm hoa và tạo hình hoa sen.

Đến thế kỷ XIV, tầng lớp quý tộc Nhật Bản tổ chức lễ hội thưởng hoa hàng năm gọi là “thi cắm hoa” (thi cắm hoa), coi cắm hoa là nghệ thuật giải trí và thư thái; Kể từ đó, nghệ thuật cắm hoa đã dần thoát khỏi màu sắc thuần túy tôn giáo, đi vào cung đình và các gia đình văn võ, quý tộc, trở thành sản phẩm nghệ thuật để trang trí và xuất hiện trong các lễ hội.

Từ đó, hình thức cắm hoa bắt đầu được chuẩn hóa, vừa coi trọng chủ đề tư tưởng, vừa tôn thờ thiên nhiên; Họ thường sử dụng 7 – 9 thân, kết hợp với một số lá: hình thức “ra hoa” đầu tiên ở Nhật Bản.

Vào thế kỷ XV – XVI, nghệ thuật cắm hoa được phổ biến rộng rãi, nghệ thuật cắm hoa phát triển mạnh mẽ, phong cách nghệ thuật này cũng có những thay đổi tương đối lớn; Ngoài dạng hoàn chỉnh là “nở hoa”, còn có dạng “nở hoa”. Đây là hình thức cắm 3 cành hoa chính, tượng trưng cho Trời, Đất, Người.

Các tác phẩm thường đơn giản, trong sáng, tao nhã, được ưa chuộng và phát triển mạnh mẽ. Như vậy, triết học và tư tưởng từng bước đi vào nghệ thuật cắm hoa. Vào cuối thế kỷ XVII, “Binh sử” xâm lược Nhật Bản và được phát huy, hình thành nên “Hoàng Đạo học đường”. Sau thế kỷ XVIII, Nhật Bản tiếp tục xuất hiện trường phái cắm hoa “Tự do”; Trường phái này không giống như “hoa” và “hoa”, mà dựa trên trực giác và cảm giác, kết hợp với ý tưởng của nhau, không quá phụ thuộc vào bất kỳ hình thức nào. Đến thế kỷ XIX, nghệ thuật cắm hoa của Nhật Bản suy thoái, chịu nhiều ảnh hưởng của xã hội và chính trị thời bấy giờ; mãi đến năm 1887 mới được trùng tu lại; Tuy nhiên, trong thời kỳ này, với sự giao lưu với nhiều dòng nghệ thuật của nước ngoài, đặc biệt là ảnh hưởng của văn hóa phương Tây, phong trào cắm hoa của người Nhật ưa chuộng phong cách “Thịnh vượng” (tức là phong cách Moribana).

Kể từ đó, tôn giáo của người Nhật đã chuyển hướng, từ cắm hoa trong bình cao sang bình thấp và nông. Nghệ thuật cắm hoa Moribana có thể coi là một bước đột phá trong lịch sử cắm hoa Nhật Bản; Tuy nhiên, bước đột phá này vẫn chưa làm hài lòng những người yêu hoa và đam mê hoa Nhật Bản. Trong thế kỷ XX, tôn giáo Nhật Bản có sự chuyển mình khác, mang tính chất lịch sử; Đó là kiểu cắm hoa “Miễn phí” (Free style layout), còn được gọi là “giữa sân” (Avant – Ikebana người làm vườn). Ở một mức độ nào đó, kiểu cắm hoa này có những đường nét gần giống với kiểu cắm hoa hiện đại của phương Tây. Đối với người Nhật, phong cách này đã đưa nghệ thuật cắm hoa của người Nhật trở nên rực rỡ và tươi sáng. Người Nhật thường kể lại những giai thoại về việc nhìn vào dòng chảy, thưởng thức hoa và vẽ hoa.

Nhìn chung, người sành hoa có thể nhìn từ trước ra sau, từ trong ra ngoài.

3 / Nghệ thuật cắm hoa của phương Tây

Nghệ thuật bonsai phương Tây bắt nguồn từ khu vực Địa Trung Hải và phát triển cho đến ngày nay, đã trở thành một trong những xu hướng chính của nghệ thuật cắm hoa – cắm hoa theo phong cách phương Tây. Lịch sử cắm hoa ở đây có từ rất lâu đời. Sử sách và các di tích khảo cổ cho biết: Ngay từ những năm 2000 trước Công nguyên, thời kỳ của “nền văn minh Nil”, ở Ai Cập đã có những bức tranh trên bức tường đá, mô tả việc sử dụng hoa sen và hoa. thủy tiên trong trang trí. Một số người còn sử dụng lọ miệng hẹp để cắm hoa. Trong các Kim tự tháp của Ai Cập, dấu tích của một bông hoa hóa thạch cũng đã được phát hiện. Đó là loại tường vi mô, rất phổ biến ở đất nước này.

Phương pháp cắm hoa thời kỳ này còn thô sơ: vừa không đẹp về đường nét, vừa kết hợp nhiều loại hoa cạnh nhau. Từ Hy Lạp cổ đại đến cuối La Mã cổ đại, người ta thường dùng hoa màu vàng để trang trí trong các lễ hội. Các cô gái cũng thường đội vương miện bằng hoa hồng. Thiết kế này thể hiện lòng trung thành trong nghệ thuật tình yêu. Trong nghệ thuật cắm hoa và cắm hoa của phương Tây, phong cách này vẫn được lưu giữ cho đến ngày nay với sự thay đổi theo từng thời kỳ. Có hai kiểu cắm hoa trong công đoạn này là cắm hoa trong bình và cắm hoa trong giỏ.

Vào thế kỷ 19, giới quý tộc và giới thượng lưu phương Tây bắt đầu quan tâm và đam mê nghệ thuật cắm hoa, từ cách xử lý nghệ thuật cắm hoa đến cách phối hợp màu sắc của nhiều loại hoa. Ngoài ra, còn có các nghệ nhân chế tác bình, lọ hoa đủ kiểu dáng; Có người chuyên nghiên cứu về cắm hoa. Họ đề ra các nguyên tắc cắm hoa, với nhiều trường phái. Có 32 trường phái cắm hoa khác nhau. Cắm hoa đã trở thành một cách trang trí và thưởng thức trong bất kỳ cuộc họp, tiệc tùng hay giải trí. Vào đầu thế kỷ 20, nghệ sĩ Gertrude Jekyll đã xuất bản cuốn sách “Trang trí hoa trong nhà”, cuốn sách này có tác dụng phát huy rất lớn trong nghệ thuật cắm hoa sau này. Đây là nền tảng của nghệ thuật cắm hoa phương Tây hiện đại. Trong những thập kỷ gần đây, nghệ thuật cắm hoa ở phương Tây đã bị ảnh hưởng bởi Phật giáo cũng như Thiền của Nhật Bản. Vì vậy, đã xuất hiện nhiều kiểu cắm hoa triết.

Nghệ thuật cắm hoa cổ điển chỉ giới hạn trong việc cắm hoa trong chậu. Người bán hoa chỉ chọn một vài bông hoa, sau đó tạo hình và chọn độ dài phù hợp. Hình thức cắm hoa lúc bấy giờ còn đơn giản và thuần túy, thường giữ nguyên mẫu mã của hoa, không mang tính kỹ thuật và mỹ thuật. Bình hoa chủ yếu bằng gốm. Ngoài ra, trong tầng lớp quý tộc, nhà vua sử dụng bình thủy tinh, bình ngọc. Trong hoa cổ điển, màu sắc có xu hướng tươi sáng, chói lóa.

4 / Kết luận
Kiểu cắm hoa cổ điển của Trung Quốc thường tạo ra những khoảng trống thích hợp giữa các cành hoa; do đó tạo nên sự sang trọng. Nghệ thuật cổ điển Nhật Bản thường tận dụng những cành lá đơn giản, thể hiện rõ đường nét của hoa. Kiểu cắm hoa cổ điển phương Tây thích sự trang nghiêm, sử dụng nhiều hoa, và bình lớn. Nghệ thuật cắm hoa hiện đại không chỉ được sáng tác dựa trên những nguyên tắc cắm hoa cơ bản, không đơn thuần thể hiện sự hài hòa của thiên nhiên mà mục đích là thể hiện quan niệm, suy nghĩ của cá nhân. .

Trong nghệ thuật cắm hoa hiện đại cần phải có trí tưởng tượng để chọn cành hoa, cách thiết kế, tạo hình theo chủ đề như thế nào? Với họ, lọ hoa là nguồn thơ, nguồn tư tưởng, triết lý. Mỗi cách cắm hoa phải là một giá trị biểu đạt. Cần nhiều thời gian để suy ngẫm, cân nhắc trước khi bắt tay vào thực hiện. Ba xu hướng chính trong cắm hoa ngày nay là “cắm hoa tự do”, “cắm hoa giữa sân” và “cắm hoa trừu tượng”.

Tìm hiểu thêm về đồ gốm vuốt tay của chúng tôi tại: https://namancraft.com/product-category/handcrafts-ceramic-vase-products/